Karavanda Isınma Sistemleri | Karavan Yapımı

Karavanımızı kışın nasıl ısıtırız, karavanda nasıl ısınılır, karavan yapımında hangi seçeneklere sahibiz ve hangi sistemleri seçebiliriz sorularına bu yazımızda hep birlikte cevap arıyoruz. Peki Isıtma sistemimize karar verirken hangi ana sorulara cevap aramalıyız? Tüm sistemler aynı ihtiyacı karşıladığından ekonomik açıdan dikkat edilecek başlıklar şunlar olmalı;

*Isıtıcının fiyatı,
*Kurulum ve bakım kolaylığı,
*Isıtıcıyı kullanım tarzı (ortam ısıtıcı mı su ısıtıcı mı),
*Yakıt fiyatları,
*Yakıtların ısıl değerleri de rol oynamakta.

Karavanda ısınma sistemleri 3 tip olarak sınıflandırılabilir:

1- Gazlı Isıtma Sistemleri

2- Elektrikli Isıtma Sistemleri

3- Dizel Isıtıcı Sistemleri

Yakıt fiyatları açısından incelediğimizde; mazot ve benzini farklı özgül ağırlıklarıyla litre, LPG yi ise tüplerde kilo olarak üstelik üçünü de farklı fiyatlarla aldığımız için fazla detaya girmeden söylersek, mazotun az farkla, hepsinin önünde geldiği düşünülebilir. Karavanlardaki gecelik yakıt tüketimi okuduğumuz kadarıyla 1,5-2 lt civarında.

Yakıtların ısıl değeri açısından incelendiğinde;

LPG –> 11000 kCal

Elektrik –> 860 kCal

Motorin –> 10200 kCal

Görüyoruz ki; LPG ve motorinden elde edilen ısı hemen hemen aynı. Karar verebilmek için bahsi geçen 3 tip sistemin çalışma prensiplerini, riskleri ve tabii ki maliyetleri öğrenmek adına devam ediyoruz.

Gazlı Isıtma Sistemleri

Karavan yapımında gaz sobası kullanımı özellikle Avrupa’da çok kullanılan bir ısıtma şekli. Gaz sobası pratik, kullanımı kolay ve ekonomik bir ısıtıcı. Fakat, karavanın iç hacmi küçük olduğu için kullanım kurallarına tam uyulmadığında riski oldukça yüksek bir cihaz.

Dikkat edilmesi gereken nokta bu sistemlerin LPG ile çalışıyor olması. Evlerimizden alışkın olduğumuz doğalgaz yukarı doğru hareket ederken, LPG ise havadan daha ağır olduğu için tabana doğru yayılır. Sobanın herhangi bir sebepten ateşlemediğinde yanmamış LPG, sobanın alt kısmında tahliye deliği olmadığı için sürekli bekleyecektir. Siz her ateşlemeye çalıştığınızda buradaki LPG nin yoğunluğu artacak, ve ateşle karşılaşması sonucuda da patlamaya sebep olacaktır. Bu riski azaltmak için tüpümüzü, 10*10 cm ebatlarında altı delikli bir kutuya koyabiliriz. Tüpte olulaşabilecek kaçak gaz bu delikten karavanın altına gider. Ayrıca bu kutunun hava geçirmez (karavanın içinde) olması lazım.

Aslında bütün karavanlarda bulunmasında fayda var ama özellikle karavanda ısınma tercihiniz gazlı sistem ise mutlaka bir duman dedektörü ve karbonmonoksit dedektörü kullanmanızı tavsiye ederiz. Gaz, karbonmonoksit ve duman dedektörü ürün seçeneklerini inceleyebilirsiniz. Sağlığınız ve hayatınız söz konusu olduğu düşünülünce oldukça uygun fiyatlı bu ürünlerden mutlaka edinin. Ayrıca bu dedektörlerin birbirinin yerine kullanılamadığını hatırlatmakta fayda var.

Eğer karavanınızda gaz ile ısınmak isterseniz, gerekli önlemleri alabilmek adına şu sayfaları okuyabilirsiniz :

1- LPG ve Doğalgaz Genel Bilgiler, Özellikler, Yangına Karşı Önlemler

2- Yangın Güvenliği

3- Mutfak Yangınları ve Söndürme Bilgisi

Amacımız gözünüzü korkutmak değil, kapsamlı bilgi vermek. Karavanınıza gazlı ısıtma sistemini kurduğunuzda hem ocak, hem ortam ısıtıcı hemde su ısıtıcı görevini aynı anda çözebilirsiniz. Ayrıca LPG li sistemler minimum düzeyde elektriğe ihtiyaç duyar. Gaz sisteminin kurulumu, karavan içine dağılımı ve ilerleyen zamanlarda da kullanımı doğru yapıldığı takdirde uzun yıllarca keyifle kullanabileceğiniz bir ısıtma sistemidir. 🙂

Montaj için merak ettiklerinizi ise forumdaki şu konu başlığında bulabilirsiniz: Adım Adım LPG

Tüm karavana LPG sistem döşeyebileceğimiz gibi bu sistemleri ayrı ayrı da kullanabiliyoruz.

Sadece ortam ısıtma için gazlı sistem tercih edeceksek; aşağıda resmini gördüğünüz Truma gazlı ısıtıcısı olan S3004 modeli 3500W ısıtma gücüne sahiptir. Daha yüksek güçte ısıtma isterseniz S5004  modeli 5000W güç sağlamaktadır.

Sadece su ısıtma için gazlı sistem tercih edeceksek “boiler” denilen kazanlı su ısıtma sistemini kullanmamız gerekiyor. Truma markasının 5-10 ve 14 lt seçenekleri bulunuyor. Sadece gaz ile çalışan modelleri olduğu gibi hem elektrik hem gazla çalışan çift fonksiyonlu modelleri de mevcut. Yine su ısıtabildiği gibi aynı zamanda ortam ısıtma özelliğine sahip olan türleri de bulunuyor. Gazlı ve/veya elektrikli su ve/veya ortam ısıtıcısı seçeneklerine bu bağlantıdan göz atabilirsiniz. Temiz su deposundan aldığı suyu yaklaşık 25 dk da ısıtıp banyoya ileten bir hat ile çalışır.

 

Modellere ait fiyat ve teknik bilgileri yazının en altındaki tabloda karşılaştırmalı olarak verilmiştir.

Elektrikli Isınma Sistemleri

Ortam ısıtması için gazlı ve dizel ısıtıcı sistemler kullanılırken, su ısıtma için bu sistemlere ek olarak elektrikli sistemlerde kullanılabiliyor. Yalnızca elektrik ile çalışan bir model arıyorsanız Truma Elektroboiler 14 modeli, yanlızca gazla çalışan bir model arıyorsanız Trumo Boiler B10 modeli, hem gazla hem de elektrikle çalışan bir model arıyorsanız Truma Boiler B10 EL modeli tercih edilebilir.

Dizel Isıtıcı Sistemler

Karavan yapımında çok tercih edilen ısıtıcı sistemidir. Dizel yakıt ile çalışan, ortamdaki temiz havayı içine çekerek ısıtıp yaşam alanına gönderen bir çalışma prensibi vardır. Çalışma prensibi açısından kuru ve sulu tip olmak üzere ikiye ayrılsa da karavanda ısınma sistemlerinde yoğunlukla tercih edilen dizel ısıtıcı kuru tiptir. Sık tercih edilen dizel ısıtıcı seçeneklerini bu linkten inceleyebilirsiniz.

Peki kuru tip dizel ısıtıcı nasıl çalışır? Öncelikle araç motorundan tamamen bağımsız çalışır. Isıtıcı, yanma havasını yakıt tankından veya müstakil bir yakıt tankından aldığı yakıtla karıştırır. Bu karışım yanma odasında seramik buji ile ateşlenir. Meydana gelen yanma sonucunda ortaya çıkan ısı kazanı ısıtır. Dışarıdan veya kabin içinden alınan temiz hava bu kazanın dışı ile temas ettiğinde ısınarak kabin içine veya ihtiyaç duyulan bölmeye sıcak olarak üfleme motoru vasıtasıyla üflenir. Daha detaylı bilgi edinmek isterseniz firmanın yayınladığı broşürü inceleyebilirsiniz.

Kuru tip dizel ısıtıcının dezavantajaları nelerdir?

Dizel ısıtıcılar çok küçük miktarlar ile kısa sürede karavanda ısınma sağladığı için tercih ediliyor. Dezavantajları ise;

• Başlangıç akımı yüksek olduğundan (10A) akünün zayıf olduğu zamanlarda ısıtıcıyı çalıştırmaya yetmeyecek olması.
• Kuru hava ile ısıtma yaptığından ortamdaki nemi yok eder ve iç ortam havasını kurutur. Bunu azaltmak için havalandırma yapmak önemlidir.
• Sürekli olarak hava üfleme sesi çıkartır, yaklaşık 50 db seviyesinde bir ses duyarsınız. Çok rahatsız edici değildir ancak karavanda uyku pozisyonunda bu ses net duyulur.
• Markaların resmi kataloglarında yazan bilgilere göre, 1500mt. rakıma kadar sorunsuz çalıştığı söylense de tecrübeler farklıdır. Sistem 2200 rakımlı Ardahan ilinde bile sorunsuz çalışmasına rağmen yüksek rakımda mazotun içindeki suyun donmasından kaynaklanan sıkıntılar yaşanmıştır.

KULLANLARDAN EK TAVSİYE: Kartalkaya, Kartepe ve Uludağ’da bir sorun yaşamadım, içeri takılan termostatı bir kere 22 derece sıcaklığa ayarlayıp işaretlediğiniz zaman standart sıcaklıkta sorunsuz çalışıyor. -5 derece ve altı ortamlar için eurodiesel kullanmanızı ve mazot antifrizi eklemenizi tavsiye ederim.

MONTAJ SIRASINDA DİKKAT!

Yanma odasına giden temiz hava borusu mutlaka yaşam alanının dışından alınmalı. Aksi halde yaşam alanındaki oksijeni tüketecek, ve içindeki herkes için tehlike oluşturacaktır. Bunun dışında cihazdan kaynaklanabilecek riskleri en aza indirgemek için hortumları orijinal kullanmak gerekir.

Kuru tip dizel ısıtıcıda seçenekler neler?

Not: Yalnızca karavanda ısınma görevi gören (kabin/ortam ısıtıcısı) modellerden bu başlık altında bahsedeceğiz. Daha ileri modeller ( hem ortam hem de su ısıtıcı olanlar ) yazının devamındadır.

İthal Üretim: Kuru tip dizel ısıtıcılara ismini veren Webasto marka ile Eberspächer ( okunuşu: Eberspeşer 😉 ) markası, bu konuda güvenilirliğini ispatlamış olan, kullananı çok, karavan yapımında sorununu sıkıntısını çözmeyi bileni kolay bulabileceğimiz firmalardır.

Lumos firmasında yer alan Eberspächer markasına ait seçeneklere ve fiyat bilgisine bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Yerli Üretim: TÜBİTAK onaylı projesiyle ilk yerli üretim olan DAİ SHAVA ( shava = sıcak hava 😀 ) marka ile Yılkar markasının geçtiğimiz Aralık ayında (2019) tanıttığı YH2 ve YH5 modelleri inceleyebileceğiniz iki markadır. KAravanda ısınma sağlayan bu firmaların güncel fiyatları ve montaj şartlarını öğrenmek için aşağıdaki numaraları arayabilirsiniz. Montaj için hangi aşamada gitmeniz gerektiğini sormayı unutmayın 🙂

Shava ile iltişime geçmek için : +90 216 661 62 20

Yılkar ile iletişime geçmek için : +90 224 215 53 28

Karavanda Isınma Sistemleri – Kuru Tip Isıtıcı Modelleri Karşılaştırma Tablosu

	Eberspächer	Webasto	Shava	Yılkar
Eşdeğer Model	D2	WB2000 – Air Top 2000ST	DH2500 – S2	YH2
Modelin Max. Isıtma Gücü (W)	2200	2200	2000	900-2500
Fiyat (TL) – Haziran 2022 Fiyatları	8400	14965	5192	9100
Montaj (TL) – Mart 2020 Fiyatları	400	400	400	600
Eşdeğer Model	D4	WB3500 – Air Top Evo 40	DH3000 – S3	YH5
Modelin Max. Isıtma Gücü (W)	4000	3500	3000	1000-5000
Fiyat (TL) – Haziran 2022 Fiyatları	12278	10950	6630	10924
Montaj (TL) – Mart 2020 Fiyatları	400	400	400	600
Eşdeğer Model	D5	WB5500 – Air Top Evo 55	DH3500 – S4
Modelin Max. Isıtma Gücü (W)	5500	5000	4000
Fiyat (TL) – Haziran 2022 Fiyatları	21066	18805	7375
Montaj (TL) – Mart 2020 Fiyatları	400	400	400

* Webasto ve Eberspächer markalarının hemen hemen her şehirde montajcısı bulunuyor. Yukarıdaki 400TL fiyatı Ankara – Şaşmaz’da bulunan firmaların birinden aldık. Bu firmalara ait olan fiyatlarda internet üzerinden şu an görüntülenen en uygun fiyatlar.

Yerli üretim olan Yılkar’ın ürün ve montaj fiyatı ise üreticinin kendi verdiği fiyatlar. Aynı şekilde Dai Shava’nın da hem ürün hem de montaj fiyatı üreticinin kendisinden alınmıştır. Dışarıdaki montaj fiyatları farklılık gösterebilir.

Bunlar Dışında Başka Hangi Seçeneklerimiz Var?

1- Şimdiye kadar bahsi geçen iki ithal büyük markanın ürettiği ileri seviye modeller mevcut. Bu modeller hem ortam ısıtıcısı hemde su ısıtıcısı görevini aynı anda yapıyorlar. Böylece sizin ayrı ayrı uğraşmanıza gerek kalmadan tek montaj, tek panel ve tek seferde tüm işlem tamamlanmış oluyor. İki ayrı firmanında mevcut modelleri ve Haziran 2022 fiyatları şu şekilde;

Truma Combi 4E  CP Plus (45210TL) ve Truma Combi 6E CP Plus (51806TL)

Webasto Dual Top Evo6 (3550 Dolar) ve Webasto Dual Top Evo8 (3900 Dolar)

Çalışma ve montaj sistemi, kataloğundan aldığımız aşağıdaki görüntüde olduğu gibidir:

NOT: Marka içinde modeller arasında fiyat farkı karavan büyüklüğüne göre değişmektedir. Ancak yakın zamanda aldığımız bir duyuma göre eşyaların haricinde kalan 10m3 lük bir alan için Truma Combi 4 modeli dahi fazlaca ısınma sağlıyormuş. Eberspacher için de en mantıklı seçimin D2 olduğu deneyimlerle sabit.

2- Ve sona sakladığımız o güzel seçenek : Odun sobası 🙂 İnanmazsanız, bildiğiniz odun sobası ile ısınma sağlayan “Yolcuların dikkatine” YouTube kanalına ait videoyu üzerine tıklayarak izleyebilirsiniz. Ama bunun dışında minik şöminelerde hem görsel anlamda hemde ortam ısıtıcı olarak içimizi heyecanlandırıyor. Odun ile karavanda ısınma sağlayan tüm karavancılardan deneyimlerini yorumlarda paylaşmalarını istiyoruz 🙂

3- Eğer 12kg. tüp taşıma kapasiteniz varsa bir seçenek daha var : Trumatic E2400

Trumatic E2400 herşeyden önce enerji tasarrufu ve sessizlik nedeniyle tercih edilecek bir ısıtıcı. Saatlik ortalama enerji tüketimi 1.1 Amp. Eber ve Webasto’da bu değer 3,5 – 4 Amp. arasında değişiyor. Neredeyse buzdolabı ile aynı. Ancak trumatic türü ısıtıcıları piknik tüpü ile kullanmak pratik değil. Bu durumda 12 kg.’lık tüpler kaçınılmaz oluyor. Yedek piknik tüpü taşıyarak belki olabilir ama araçta sabit olan piknik tüpü hacmindeki bir lpg tankı ile bu iş olmaz. Bittiğinde piknik tüpünü değiştirebilirsiniz ama tankı o anda orada dolduramazsınız. Daha büyük hacimdeki bir tankı da araç altında taşımak büyük risktir. Rakım sorunu bu ısıtıcılarda da var.

Son olarak boiler için karşılaştırma tablosuna yaptık mı tamamdır!

*Boiler için yalnızca Truma markasına ulaşabildik. Yerli üretimler varsa lütfen bizi bilgilendiriniz.

	ELECTROBOİLER 14	B10	B10 EL	B14	B14 EL
ÇALIŞMA ŞEKLİ	ELEKTRİK	GAZ	GAZ+ELEKTRİK	GAZ	GAZ+ELEKTRİK
AĞIRLIK ( İçinde su olmadan )	3 kg	6,7 kg	6,7 kg	7,3 kg	7,3 kg
FİYAT ( TL )	13148	13008	18207	879 ( Türkiye’de stok yok – yurtdışı euro fiyatıdır.)	979 ( Türkiye’de stok yok – yurtdışı euro fiyatıdır.)

Tüm karşılaştırmalar ve sizinle de paylaştığımız araştırmalar sonucunda kendimiz adına karavanda ısınma için uygun olanın aşağıdaki sistemler olduğu kararına vardık 🙂

*Ortam ısıtıcı ile su ısıtıcı ayrı sistemler olarak alınacak:

Ortam ısıtıcı : Yılkar YH5 modeli

Su ısıtıcı: Truma Boiler B10 EL modeli

Bu seçimleri yaptıktan sonraki adım elektrik sistemi olacağından sizi güneş paneli ile ilgili yazımıza bekliyoruz : Karavanda Güneş Paneli Bölüm 2